Czym jest soroche – tajemnicza choroba wysokogórska Andów, która daje o sobie znać na znacznych wysokościach przybyłym do Peru turystom, podróżnikom, badaczom, archeologom i andynistom? Zagrożenie jest spore, bo przecież w Andach 30 szczytów przekracza wysokość 6000 m.n.p.m, wiele współczesnych miast leży na wysokości ponad 3000 metrów, a znaczące stanowiska archeologiczne znajdują się Cerro El Plomo (5400m.), Las Tortolas (6332 m.), Cerro El Toro (6380 m.) Llullayllaco (6730 m.).
Czym jest tykwa i jakie znaczenie miała w kulturze andyjskiej? Otóż jest to pnąca, jednoroczna roślina – jej łacińska nazwa brzmi Lagenaria Ser. Ta tropikalna roślina z rodziny dyniowatych oprócz Ameryki Południowej uprawiana jest także w Afryce środkowej i południowej i na Madagaskarze- ale jako roślina introdukowana obecne występuje niemal na wszystkich kontynentach.
Tykwę charakteryzują pędy dochodzące do 2,5 metra, duże liście, o długości 10–14 cm., białe kwiaty oraz owoce – najbardziej rozpoznawalne. Są zdrewniałe i osiągają wielkość od 10 cm do 1 m. Mogą osiągać różne kształty (okrągłe, gruszkowate, podłużne). Kolor owocu zależny jest od gatunku. Owoce niektórych gatunków nadają się do jedzenia.
Malinowski Ernest
Urodzony 5 lutego 1808 roku (lub 1815 lub 1818) w Sewerynach lub Różycznej na Podolu. Wychowany w duchu patriotyzmu, walczył z ojcem i braćmi w powstaniu listopadowym – w 4 pułku piechoty w bitwie pod Olszynką Grochowską. Wraz z ojcem i starszym bratem emigruje do Paryża, gdzie studiuje na uczelni technicznej Ecole Polytechnique (1834-1836), a w roku 1839 ukończył z wyróżnieniem uczelnię Ecole des Ponts et des Chausses (Szkoła Dróg i Mostów) – uzyskując tytuł inżyniera w dziedzinie kolejnictwa oraz budowy dróg i mostów. Jest także słuchaczem kursów inżynierii wojskowej i artyleryjskiej. Po studiach podejmuje prace w warsztatach mechanicznych w Paryżu, następnie w Korpusie Dróg i Mostów.
W roku 1931 zespół amerykańskich badaczy, pod kierownictwem młodego, zamożnego Roberta Shipeesa z New Jersey przybywa do Peru. Celem zespołu jest przeprowadzenie badań archeologicznych za pomocą samolotu. Jako pierwsi zastosowali taką technikę i z lotu ptaka wykonali fotografie terenów południowego Peru.
Bałwochwalstwo to w rozumieniu Hiszpanów podbijających tereny Peru oddawaniu przeze tubylców czci wizerunkom bóstw – przedstawianych w postaci bałwanów, posągów, kamieni, mumii, wak, itp.
Na ilustracji znajduje się wizerunek bóstwa ze świątyni Pachacamac.
Astrologia u Inków
Inkowie zawsze mieli wzrok skierowany ku niebu. Po pierwsze – bo tam znajdowały się Słońce i Księżyc – ich najważniejsze bóstwa, ale także gwiazdy – w których widzieli swoja przyszłość.
Bacznie obserwowali niebo, choć sami nie za bardzo rozumieli zachodzące tam zjawiska.
Początki andyjskiej archeologii na obszarze dawnego imperium Inków.
Pierwsze wykopaliska w Peru prowadził Ephraim George Squier w roku 1864 – na terenie Pachacamac. Nie były to jeszcze profesjonalne badania archeologiczne – nie stosowano bowiem technik stratygraficznych i w niewielkim stopniu wykorzystywano analizę zespołów archeologicznych.
Czytaj dalej
Na stronie „Feel Peru Travel” – Polskiego Biura Podróży w Ameryce Południowej ukazał się artykuł o Inkach i o Peru – mojego autorstwa. Zapraszam do lektury.
Pchla danina. Z plemieniem Ura (Uru, Uros), zamieszkującym jezioro Titicaca związana jest ciekawa legenda. Byli to ludzie koczujący na wyspach jeziora, mieszkający w trzcinowych chatach i pływający po jeziorze na tratwach wykonywanych z trzciny totora, porastającej brzegi. Posiadali swój własny język i znacznie ciemniejsza karnację od Inków.
Rysunki Felipe Guaman Poma de Ayala. Mówiąc o historii Inków nie można pominąć osoby Felipe Guaman Poma de Ayala, urodzonego ok. 1550 – historyka, kronikarza pochodzenia indiańskiego.
Był on potomkiem arystokratycznych rodów dawnego imperium inkaskiego. Urodził się w prowincji Lucanas. Posługiwał się językiem keczua, w młodym wieku nauczył się jednak także języka kastylijskiego. W keczua jego imię brzmiało Waman (orzeł) Poma. Był tłumaczem hiszpańskich duchownych, zwalczających w drugiej połowie XVI wieku ruchy bałwochwalcze wśród Indian.